Hàng năm, hơn một tỷ người trên toàn thế giới – bao gồm người Hindu, Sikh, Jain và Phật tử – cùng chào đón Diwali, lễ hội ánh sáng. Diwali không chỉ là dịp lễ tôn giáo, mà còn là một lễ hội văn hóa được người dân khắp nơi kỷ niệm với ánh sáng rực rỡ, pháo hoa, đồ ăn ngon và tình thân gia đình.
Diwali Là Gì?
Tên gọi Diwali có nguồn gốc từ từ tiếng Phạn "deepavali," có nghĩa là “dòng ánh sáng.” Lễ hội này đánh dấu sự chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối, của cái thiện trước cái ác. Dù các truyền thống kỷ niệm Diwali khác nhau theo từng vùng miền và tôn giáo, các câu chuyện và huyền thoại lịch sử liên quan đến ngày lễ đều mang thông điệp về công lý và sự giải phóng.
Diwali Diễn Ra Khi Nào?
Diwali diễn ra mỗi năm vào mùa thu, thường rơi vào khoảng tháng 10 đến tháng 11. Lễ hội kéo dài năm ngày, với lễ chính diễn ra vào ngày thứ ba. Năm nay, Diwali sẽ được tổ chức vào ngày 31 tháng 10.
Dưới đây là ý nghĩa của từng ngày trong lễ hội Diwali:
Dhanteras: Ngày đầu tiên của Diwali, mọi người thường mua vàng, bạc, đồ dùng gia đình để cầu may. Nhiều gia đình dọn dẹp nhà cửa để chào đón nữ thần Lakshmi – thần tài lộc và thịnh vượng – vào nhà, đồng thời tưởng nhớ các vị thần Dhanvantari và Yamaraj.
Choti Diwali, hoặc Naraka Chaturdashi: Ngày thứ hai của Diwali ghi nhớ chiến thắng của thần Krishna trước vua quỷ Narakasura. Người dân dậy sớm để tắm rửa, trang trí nhà cửa với rangoli và diyas (đèn dầu), và chuẩn bị món ăn ngọt.
Diwali, hay Lakshmi Puja: Ngày thứ ba là ngày lễ chính, được biết đến rộng rãi nhất. Các gia đình sum họp để trao đổi quà, thưởng thức các món ăn ngon và cúng lễ thần Lakshmi.
Padwa, hoặc Govardhan Puja: Ngày thứ tư của Diwali là dịp kỷ niệm mối quan hệ giữa vợ chồng. Ở một số truyền thống, ngày này cũng tưởng nhớ sự kiện thần Krishna nâng ngọn núi Govardhan để bảo vệ dân làng Vrindavan khỏi cơn mưa bão của thần Indra.
Bhai Dooj: Ngày cuối cùng của Diwali tôn vinh tình cảm anh chị em, bắt nguồn từ mối quan hệ giữa thần Yama và em gái của mình, Yami. Trong ngày này, chị em thường đánh dấu trán của anh em với dấu tilak, và anh em tặng quà cho chị em.
Ý Nghĩa Văn Hóa Và Tôn Giáo Của Diwali
Diwali là một ngày lễ lớn được người Hindu, Sikh, Jain và Phật tử chào đón, nhưng như lễ Giáng Sinh, Diwali đã vượt qua tôn giáo và trở thành một dịp lễ văn hóa.
Trong truyền thống Hindu, một trong những huyền thoại phổ biến nhất kể về câu chuyện trong sử thi Ramayana, khi hoàng tử Rama đánh bại quỷ vương Ravana và giải cứu vợ mình là Sita. Diwali đánh dấu sự trở về của Rama và Sita sau 14 năm lưu đày, và là lễ hội chiến thắng cái thiện trước cái ác.
Đối với người Sikh, Diwali là ngày “Bandi Chhor Divas” (Ngày Giải Phóng), kỷ niệm sự tự do của Guru Hargobind và 52 vị vua Hindu khỏi nhà tù của đế chế Mughal. Với người Jain, Diwali là ngày Đức Mahavira đạt đến giác ngộ. Một số người Phật giáo cũng coi Diwali là ngày hoàng đế Ashoka chấp nhận Phật giáo.
Các Hoạt Động Chào Đón Diwali
Ngoài các hoạt động trang trí nhà cửa, bắn pháo hoa và ăn uống, người dân cũng tổ chức nhiều hoạt động khác trong Diwali. Tại một số khu vực của Ấn Độ, mọi người tham gia các trò chơi bài như teen patti, blackjack và poker, vì việc đánh bài trong dịp lễ này được xem là may mắn. Diwali cũng đánh dấu năm tài chính mới của người Hindu, nên nhiều doanh nghiệp và tiểu thương sẽ mở sổ sách kinh doanh mới trong dịp lễ.