Với sự hỗ trợ của công nghệ quét CT, các nhà khoa học tại Field Museum đã khám phá những chi tiết đáng kinh ngạc về 26 xác ướp Ai Cập cổ đại. Để thực hiện quá trình này, các xác ướp được đưa đến khu vực đặt máy quét CT di động, giúp tạo ra hàng nghìn hình ảnh X-quang. Khi xếp chồng các ảnh X-quang, các nhà khoa học thu được hình ảnh 3D, mở ra cái nhìn rõ ràng về bộ xương và hiện vật bên trong.
Thông qua những hình ảnh này, các chuyên gia có thể nắm bắt được những nghi thức chuẩn bị cho thế giới bên kia của người Ai Cập cổ, đồng thời tìm hiểu về cách người Ai Cập chuẩn bị cho cuộc sống sau khi chết.
Câu chuyện về Lady Chenet-aa và bí ẩn chiếc quan tài
Một trong những xác ướp nổi bật tại Field Museum là Lady Chenet-aa, một nữ quý tộc sống vào khoảng 3.000 năm trước trong thời kỳ Vương triều thứ 22. Công nghệ quét CT đã giúp ước tính tuổi của bà khi qua đời là từ 30 đến 40 tuổi. Một chi tiết bất ngờ là các thợ ướp xác đã đặt những con mắt giả vào hốc mắt và nhồi bông vào khí quản để giữ cho cổ không bị sụp, điều này phản ánh niềm tin rằng những đặc điểm vật lý cần được duy trì để linh hồn có thể tồn tại ở thế giới bên kia.
Một bí ẩn lớn là cách Lady Chenet-aa được đặt vào quan tài, khi không có đường mở đủ lớn để đặt toàn bộ cơ thể. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng các thợ ướp xác đã làm mềm lớp ngoài của quan tài bằng hơi ẩm, giúp quan tài linh hoạt và cho phép đóng lại sau khi đặt xác ướp vào bên trong.
Văn hóa tang lễ và ý nghĩa của việc mummify đối với người Ai Cập
Người Ai Cập tin rằng linh hồn sẽ tồn tại trong cơ thể sau khi chết, do đó, quy trình ướp xác là cách bảo vệ linh hồn cho cuộc sống sau này. Các thợ ướp xác thường mất 70 ngày để hoàn thành quy trình ướp xác, bao gồm việc rút bỏ các cơ quan nội tạng, ngoại trừ tim, và dùng muối để làm khô cơ thể. Các cơ quan được cất giữ trong các bình canopic có nắp đại diện cho các vị thần để bảo vệ từng phần cơ thể.
Tuy nhiên, quét CT đã tiết lộ một bí mật mới: thay vì để các cơ quan trong bình, một số thợ ướp xác đã gói chúng thành từng gói và đưa lại vào bên trong cơ thể cùng với tượng sáp của các vị thần bảo hộ. Điều này giúp các nhà khoa học xác định chính xác cơ quan nào được đặt lại vào xác ướp.
Bước tiến trong bảo tồn và tôn trọng nhân phẩm của xác ướp
Trong quá khứ, nhiều xác ướp bị mở ra không đúng cách khi khai quật, dẫn đến mất mát và hư hỏng. Ngày nay, công nghệ quét CT giúp bảo vệ xác ướp tốt hơn, đồng thời mang lại cái nhìn gần gũi hơn về người Ai Cập cổ đại. Field Museum cũng hợp tác với các đại diện Ai Cập để đảm bảo việc trưng bày xác ướp phù hợp với tinh thần tôn trọng, đồng thời trao đổi về khả năng hồi hương một số xác ướp trong tương lai.
Harwa và câu chuyện phiêu lưu của xác ướp
Bên cạnh Lady Chenet-aa, xác ướp Harwa – một người trông coi kho lúa thời Ai Cập cổ đại – cũng thu hút sự chú ý. Qua phân tích, Harwa qua đời ở tuổi 40, sống một cuộc đời thoải mái với địa vị cao. Đặc biệt, Harwa đã có cuộc phiêu lưu kỳ thú khi từng được đưa đến Mỹ tham gia triển lãm và thậm chí đi nhầm đến San Francisco.
Giá trị nhân văn trong công tác bảo tồn xác ướp
Field Museum muốn truyền tải rằng xác ướp không chỉ là vật phẩm nghệ thuật mà còn là những con người đã từng sống. Thay vì coi xác ướp là đồ vật, các nhà khoa học đang nỗ lực tìm hiểu và kể lại câu chuyện của họ, mang đến một góc nhìn nhân văn và sự tôn trọng cho những người Ai Cập cổ đại.