Khi đối mặt với thời tiết khắc nghiệt như bão, lũ lụt hoặc những tình huống có nguy cơ mất điện, việc bảo quản thực phẩm an toàn đóng vai trò quan trọng để ngăn ngừa nguy cơ ngộ độc thực phẩm và duy trì dinh dưỡng cho gia đình. Dưới đây là những bước chuẩn bị cần thiết để bảo quản thực phẩm trước, trong và sau các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt.
Trước Cơn Bão: Chuẩn Bị Để Giữ Thực Phẩm Trong Nhiệt Độ An Toàn
Bước đầu tiên để giữ an toàn cho thực phẩm là đảm bảo nhiệt độ tủ lạnh ở mức 4°C hoặc thấp hơn và tủ đông ở -18°C hoặc thấp hơn. Nhiệt độ này giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây hại và kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm. Bạn nên chuẩn bị sẵn thùng chứa đá lạnh hoặc đá gel để giữ lạnh các thực phẩm dễ hỏng trong trường hợp mất điện kéo dài. Đổ đầy nước vào các hộp đựng và để chúng đông lại trong tủ đông, tạo thêm đá đông lạnh để dùng khi cần.
Ngoài ra, hãy tích trữ các thực phẩm không cần làm lạnh như đồ hộp, bánh quy, ngũ cốc, mì gói và trái cây khô. Điều này đảm bảo gia đình vẫn có đủ thức ăn khi mất điện hoặc khi không thể ra ngoài mua sắm. Đừng quên kiểm tra ngày hết hạn và chuẩn bị sẵn một cái mở hộp thủ công để dễ dàng sử dụng đồ hộp khi cần thiết.
Trong Thời Gian Mất Điện: Giữ Tủ Lạnh và Tủ Đông Đóng Kín
Khi mất điện, điều quan trọng là giữ cho tủ lạnh và tủ đông đóng kín. Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), tủ lạnh có thể giữ thực phẩm ở nhiệt độ an toàn trong khoảng 4 giờ nếu không mở cửa. Tủ đông đầy sẽ giữ nhiệt độ an toàn trong khoảng 48 giờ, trong khi tủ đông chỉ đầy một nửa sẽ giữ nhiệt độ trong khoảng 24 giờ. Trước khi mất điện, nếu tủ đông còn chỗ trống, bạn có thể chuyển một số thực phẩm từ tủ lạnh vào để kéo dài thời gian bảo quản an toàn.
Sử dụng khăn hoặc vải cách nhiệt để quấn quanh tủ đông giúp giữ lạnh lâu hơn. Ngoài ra, nếu có điều kiện, bạn có thể sử dụng thùng chứa đá lớn để bảo quản các loại thực phẩm dễ hỏng. Đổ đá lạnh hoặc đặt gel làm lạnh vào trong thùng này, và sắp xếp các món dễ hỏng vào đó để duy trì nhiệt độ thấp trong thời gian lâu hơn. Việc này đặc biệt hữu ích khi mất điện kéo dài và tủ lạnh không còn duy trì được nhiệt độ an toàn.
Nếu có điều kiện, nên chuẩn bị một máy phát điện dự phòng để cấp điện cho tủ lạnh và tủ đông, đảm bảo nhiệt độ bảo quản cho thực phẩm. Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng máy phát điện được sử dụng đúng cách và đặt ngoài trời để tránh nguy cơ ngộ độc khí carbon monoxide.
Sau Khi Mất Điện: Kiểm Tra Tình Trạng Thực Phẩm
Khi điện trở lại, hãy kiểm tra kỹ các thực phẩm trong tủ lạnh và tủ đông. Thực phẩm đông lạnh có thể được giữ lại nếu vẫn còn tinh thể đá hoặc nhiệt độ bên trong tủ đông dưới 4°C. Sử dụng nhiệt kế thực phẩm để đo nhiệt độ của từng món. Nếu thực phẩm đã được giữ ở nhiệt độ 4°C hoặc thấp hơn, chúng có thể được đông lạnh lại hoặc nấu chín để sử dụng ngay.
Những thực phẩm dễ hỏng như thịt, cá, rau củ đã cắt sẵn, sữa và thức ăn thừa nên bị loại bỏ nếu để ở nhiệt độ phòng quá 4 giờ mà không có nguồn làm lạnh. Hãy chú ý kiểm tra mùi, màu sắc và kết cấu của thực phẩm; nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy vứt bỏ thực phẩm ngay lập tức. Đặc biệt, không nên nếm thử để kiểm tra xem thực phẩm còn an toàn hay không vì vi khuẩn có thể phát triển mà không thể phát hiện qua mùi vị.
Các Biện Pháp Vệ Sinh và Khử Trùng Sau Bão
Khi thời tiết xấu đi kèm lũ lụt, nước bẩn có thể xâm nhập vào bề mặt và các vật dụng nấu ăn, gây nguy cơ nhiễm khuẩn. Do đó, việc làm sạch và khử trùng các bề mặt tiếp xúc với thực phẩm là rất quan trọng. Sử dụng nước sạch và chất khử trùng phù hợp để lau chùi các bề mặt, dụng cụ, kệ và các ngăn của tủ lạnh hoặc tủ đông trước khi sử dụng.
Để đảm bảo nguồn nước an toàn, bạn nên chuẩn bị nước đóng chai dự phòng. Nếu không có sẵn nước đóng chai, hãy đun sôi nước trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn cho mọi hoạt động ăn uống và sinh hoạt khác.
Khi Nào Nên Bỏ Thực Phẩm?
Nếu thực phẩm có dấu hiệu bất thường như mùi khó chịu, màu sắc thay đổi hoặc kết cấu khác lạ, hãy loại bỏ ngay lập tức. Đừng nếm thử để kiểm tra độ an toàn, vì vi khuẩn có thể phát triển nhanh chóng khi thực phẩm ở trong "vùng nguy hiểm" từ 4°C đến 60°C.
Kết Luận
Giữ thực phẩm an toàn trong thời tiết khắc nghiệt đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và cẩn trọng trong các bước xử lý. Bằng cách tuân thủ các nguyên tắc trên, bạn có thể bảo vệ gia đình khỏi nguy cơ ngộ độc thực phẩm và duy trì sự an toàn về dinh dưỡng, dù trong những điều kiện khó khăn nhất.