Hơn 1 triệu trẻ em ở Pakistan lỡ tiêm phòng bại liệt khi số ca nhiễm tăng vọt

Tình trạng bệnh bại liệt tái bùng phát tại Pakistan đang đặt ra thách thức lớn cho chính quyền trong việc xóa sổ căn bệnh nguy hiểm này. Theo thông tin từ các quan chức y tế Pakistan, hơn 1 triệu trẻ em đã không được tiêm phòng bại liệt vào tháng trước, làm gia tăng khoảng trống miễn dịch vốn đã lớn dần sau khi đại dịch Covid-19 làm gián đoạn các chương trình tiêm chủng.

Báo cáo gần đây cho thấy, vào tháng 10 năm nay, Pakistan đã ghi nhận thêm hơn chục ca nhiễm mới, đưa tổng số ca nhiễm bại liệt trong năm 2024 lên đến 39 trường hợp, tăng đáng kể so với con số chỉ 6 ca vào năm ngoái. Ayesha Raza, Đại diện Chương trình Xóa sổ Bại liệt của Thủ tướng Pakistan, cho biết số ca nhiễm gia tăng là do tỷ lệ tiêm chủng thấp. Theo bà, khoảng 1 triệu trẻ em không được tiêm chủng trong tháng 9, điều này đã làm trầm trọng thêm khoảng trống miễn dịch đang tồn tại từ khi dịch Covid-19 bùng phát.

Bại liệt là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, lây qua nước và thức ăn nhiễm khuẩn, chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ dưới 5 tuổi, có thể gây liệt, suy hô hấp và thậm chí tử vong. Mặc dù không có thuốc chữa, bệnh có thể được ngăn chặn bằng vắc xin, và các chiến dịch tiêm chủng đã giúp giảm hơn 99% số ca mắc bại liệt trên toàn cầu kể từ những năm 1980.

Pakistan và Afghanistan là hai quốc gia cuối cùng trên thế giới nơi bại liệt vẫn còn tồn tại, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Gần đây, WHO cũng cảnh báo nguy cơ tái phát bệnh bại liệt tại Gaza do những ảnh hưởng nặng nề từ tình hình xung đột.

Thách thức trong các chương trình tiêm chủng bại liệt tại Pakistan
Dù Pakistan là quốc gia đông dân với hơn 240 triệu người, các chương trình tiêm chủng vẫn gặp nhiều khó khăn. Một phần do nghi ngờ về hiệu quả và mục đích của chương trình y tế từ nước ngoài. Các lo ngại này bắt nguồn từ việc tình báo Mỹ từng sử dụng một chương trình tiêm chủng giả mạo tại thành phố Abbottabad để theo dõi và bắt giữ Osama bin Laden vào năm 2011. Sự việc này đã làm tăng mức độ nghi ngờ và thiếu tin tưởng vào các chương trình y tế, đặc biệt là những chương trình phòng chống bệnh bại liệt.

Ngoài ra, niềm tin tôn giáo và thiếu hiểu biết về mối nguy hiểm của bệnh bại liệt cũng làm cản trở nỗ lực tiêm chủng. Dù các tổ chức phi chính phủ quốc tế và chính quyền Pakistan đã nỗ lực cung cấp thông tin và tiêm phòng cho trẻ em, tin đồn và thông tin sai lệch vẫn tiếp tục lan rộng, gây khó khăn cho công tác phòng chống bệnh.

Các ca nhiễm chủ yếu tập trung tại Balochistan
Phần lớn các ca nhiễm mới được ghi nhận ở tỉnh Balochistan, nơi tiếp giáp với Afghanistan. Tại đây, chính quyền địa phương cho biết nhiều phụ huynh do chịu ảnh hưởng của tin đồn đã từ chối cho con em mình tiêm chủng. Nhiều trẻ bị nhiễm bệnh đã tiêm phòng không đủ liều quy định (4 liều), khiến hệ miễn dịch không được bảo vệ đầy đủ.

Số ca nhiễm được dự đoán sẽ còn gia tăng khi Pakistan đẩy mạnh các hoạt động giám sát dịch bệnh. Theo Raza, hiện tại chính quyền đang triển khai nhiều biện pháp để khắc phục những khoảng trống miễn dịch trong quá khứ.

Tuy nhiên, nỗ lực tiêm chủng cũng đang bị đe dọa bởi sự gia tăng của các cuộc tấn công bạo lực nhắm vào các cơ sở tiêm chủng. Trong năm nay, tại tỉnh Khyber Pakhtunkhwa, đã có 27 vụ tấn công vào các nhân viên tiêm chủng, bao gồm cả các cuộc tấn công nhằm vào cảnh sát bảo vệ các điểm tiêm chủng. Các chiến dịch tiêm phòng tại Pakistan từ lâu đã trở thành mục tiêu của các nhóm cực đoan, nhiều trong số đó cho rằng vắc xin là công cụ của phương Tây nhằm triệt sản trẻ em.

Nỗ lực mới của Pakistan nhằm đẩy lùi dịch bệnh bại liệt
Dù tình hình hiện tại đầy thách thức, chính quyền Pakistan vẫn lạc quan về khả năng kiểm soát và ngăn chặn sự lây lan của bệnh bại liệt. Theo thông báo trên mạng xã hội từ Chương trình Xóa sổ Bại liệt của Pakistan, ngày 28 tháng 10 tới đây sẽ diễn ra chiến dịch tiêm chủng quy mô lớn nhằm tiêm phòng cho khoảng 45 triệu trẻ dưới 5 tuổi trên toàn quốc.

Đây là một phần trong kế hoạch toàn quốc nhằm xóa sổ bại liệt vào năm 2025, với sự tham gia của các tỉnh và chính quyền địa phương. Các nhân viên y tế cũng sẽ tích cực cung cấp thông tin, xóa bỏ tin đồn và tăng cường độ tin tưởng của cộng đồng vào chương trình tiêm chủng.

Dù gặp nhiều khó khăn và rào cản, Pakistan vẫn kiên trì đẩy mạnh các chiến dịch tiêm chủng với hy vọng sẽ loại bỏ căn bệnh bại liệt khỏi đất nước. Cùng với sự phối hợp từ các tổ chức y tế quốc tế, chính quyền Pakistan quyết tâm đảm bảo rằng tất cả trẻ em đều có cơ hội tiếp cận vắc xin và ngăn ngừa căn bệnh nguy hiểm này.